مراقبت های بعد از زایمان از اهمیت بالایی برخوردار است و می تواند در بهبود سریع مادر و پیشگیری از عوارض جانبی پس از زایمان جلوگیری کند. پس از 9 ماه انتظار اکنون یک نوزاد به جمع خانواده شما اضافه شده است اما باید حواستان باشد در این بین از خودتان غافل نشوید و برای بهبودی سریع تر به انجام برخی اقدامات لازم بپردازید. مراقبت های بعد از زایمان طبیعی به اندازه زایمان سزارین نیست اما نباید از آن غافل شد. در ادامه قصد داریم مراقبت های بعد از زایمان را شرح دهیم تا بتوانید از سلامتی روحی و روانی و جسمی خود محافظت کنید.
مراقبت های بعد از زایمان چه اهمیتی دارد؟
همان طور که گفته شد جهت بهبود سریع و جلوگیری از بروز برخی عوارض باید به انجام برخی اقدامات پرداخت که مادر هرچه زودتر بهبود پیدا کند و بتواند از کودک خود مراقبت کند. اغلب می توان گفت که زایمان سزارین نسبت به زایمان طبیعی نیازمند مراقبت های بیشتری است زیرا که این زایمان تحت عمل جراحی انجام می شود و مادر نیاز به مراقبت های بیشتری دارد. مراقبت های بعد از زایمان به چند دسته تقسیم می شوند و هر کدام از آن ها در نوع خود دارای اهمیت فراوانی هستند و در روند بهبودی هرچه سریع تر مادر می توانند بسیار تاثیر گذار باشند.
مراقبت های تغذیه بعد از زایمان
در واقع بعد از زایمان مادر خون زیادی از دست داده است که باید جبران شود. یک ماه پس از زایمان حدود 5 الی 7 کیلوگرم از وزن مادر کاهش می یابد. برای خانم های شیرده بین 1 تا 2 کیلوگرم و خانم های غیرشیرده بین 0.5 تا 1 کیلوگرم کاهش وزن به همراه خواهد داشت.در نتیجه مادر باید تغذیه مناسبی داشته باشد.
- مصرف برخی دارو ها و مکمل ها
همان طور که در دوران بارداری مادر باید از قرص آهن ، کلیسم و مواد پروتئینی استفاده کند، پس از زایمان نیز باید مصرف این دارو ها را ادامه دهد.
- داشتن رژیم غذایی مناسب
باتوجه به وزن و اندام و قد خود برنامه و رژیم غذایی داشته باشید تا به وزن دلخواه خود برسید.
- مصرف مایعات
مصرف مایعات و مراقبت از مثانه و دستگاه ادراری پس از زایمان از اهمیت بالایی برخوددار است؛ به همین منظور نیز پس از زایمان باید به طور مرتب مایعات و آبمیوه های طبیعی بنوشید.
- مصرف مواد غذایی فیبردار
مصرف مواد غذایی حاوی فیبر بالا نظیر نان سبوس دار، برنج قهوه ای و سبزیجات پس از زایمان بسیار مفید است. از ماهی سالمون یا قزل آلا دوبار در هفته استفاده کنید.
- مصرف لبنیات
تا حد ممکن برای جذب کلسیم پس از زایمان از لبنیات کم چرب استفاده کنید. پس از زایمان برای جلوگیری از یبوست از برخی خشکبار نظیر انجیر، برگ زردآلو یا میوه هلو استفاده کنید و به غذا یا سالاد هایتان روغن زیتون اضافه کنید.
خستگی مفرط پس از زایمان را چگونه برطرف کنیم؟
به دلیل بی خوابی ها و مراقبت های از نوزاد ، مادر بسیار احساس خستگی دارد و از هر فرصتی برای خوابیدن استفاده می کند. برای کارها از همسرتان نیز کمک بگیرید و همه را به تنهایی انجام ندهید. بهتر است نوزاد را در پایان عصر و اول شب حمام کنید تا راحت بخوابد و شما هم بتوانید استراحت کنید.
بازگشت رحم به حالت اولیه بعد زایمان
در حقیقت حدود شش ماه طول می کشد تا رحم به حالت اولیه و طبیعی خود بازگردد. ممکن است دردهای عضلانی در ناحیه شکم داشته باشید و به همین منظور نیز مرتبا باید مثانه خود را خالی کنید و مایعات زیاد بنوشید.
نکات بهداشتی بعد از زایمان
انجام برخی اقدامات و مراقبت های بهداشتی پس از زایمان از اهمیت بالایی برخوددار است و عدم رعایت آن می تواند مشکلات جدی را برای فرد به همراه داشته باشد که در ادامه به بررسی برخی از مراقبت های لازم می پردازیم.
- عدم انجام برخی فعالیت: حدودا تا 40 روز پس از زایمان ترشحات و خونریزی امری طبیعی است که در طی این مدت زمان از شنا کردن و انجام رابطه جنسی به شدت جهت بروز عفونت به شدت خودداری کنید.
- جلوگیری از عفونت واژن: در واقع می توان گفت که عفونت واژن نیز می تواند یکی از عواقب عدم رعایت بهداشت در دوران پس از زایمان باشد به همین دلیل نیز باید حتما با متخصص زنان و زایمان خود در این خصوص مشورت نمایید.
- هم چنین پس از زایمان، اگر ترشحات بوی زننده و نامطبوع داشته باشند نشانه عفونت است که باید مراقبت های بهداشتی را رعایت نمود.
- خونریزی: اگر بخواهیم در خصوص خونریزی پیش از زایمان بگوییم، در واقع خونریزی در هر دو زایمان طبیعی و سزارین وجود دارد و باید جهت کاهش خونریزی و بهبودی هرچه سریع تر، فرد به انجام برخی اقدامات بپردازد.
نکاتی در مورد مراقبت های خونریزی بعد از زایمان
- از نوار بهداشتی ساده و بزرگ برای جذب ترشحات و خونریزی استفاده نمایید.
- از لباس زیر تنگ به همراه نوار بهداشتی استفاده نکنید. روند بهبودی را کاهش می دهد.
- هر 2 الی 4 ساعت یکبار نوار بهداشتی را تعویض کنید.
- از تامپون استفاده نکنید.
نگهداری از بخیه ها بعد از زایمان چگونه است؟
نگهداری از بخیه و رعایت اصول بهداشتی در نگهداری آن جهت جلوگیری از بروز عفونت، امری بسیار ضروری به شمار می رود و عدم مراقبت از آن می تواند منجر به بروز مشکلاتی جدی شود.
برخی اقدامات لازم جهت نگهداری از بخیه می توان به موارد زیر اشاره نمود:
- برای جلوگیری از باز شدن بخیه ها بهتر است روی یک بالش حلقوی بنشینید تا فشار وارد نشود.
- روی بخیه ها ننشینید.
- استفاده از توالت ایرانی بهتر است.
- بعد از دستشویی زخم را با آب ولرم بشویید و با حوله نرم یا سشوار خشک کنید.
- بدون لباس روزی چند ساعت دراز بکشید تا زخم شما هوا بخورد.
- روزانه چند دقیه در لگن کاملا تمیز محلول آب و بتادین بنشینید.
استفاده از شکم بند پس از زایمان
یکی از مراقبت های بعد از زایمان استفاده از شکم بند است. پس از زایمان استفاده از شکم بند برای جمع شدن شکم بسیار توصیه می شود.
هم چنین نیز استفاده از شکم بند به بازگشت شکم قبل از بارداری و کاهش کمردرد کمک شایانی می کند. شکم بند ها جهت استفاده پس از زایمان اغلب در دو نوع وجود دارند که در ادامه به بررسی آنها می پردازیم.
- نوع اول شکم بند ها که گن نامیده می شوند که اغلب شبیه به شورت بلند است که از روی شکم تا بالای زانو می باشد.
گن ها به دلیل عرق کردن زیاد توصیه می شود تا بهبودی بخیه ها از این گن استفاده نشود. - هم چنین نوع دیگر شکم بند که بعد از زایمان استفاده می شود کمربند پهنی است که به دور شکم بسته می شود.
- این شکم بند از زیر شکم تا بالای آن ، شکم را می پوشاند اما باید توجه داشته باشید که این نوع از شکم بند ها به شکم فشار وارد نکند و منجر به بروز مشکلات جدی نشود.
ورزش بعد از زایمان طبیعی چگونه باشد؟
پس از زایمان طبیعی که کمی اوضاع جسمی تان بهتر شد سعی کنید پیاده روی روزانه داشته باشید. تحرک و ورزش باعث می شود که اندام شما به حالت اولیه بازگردد هم چنین انجام فعالیت های فیزیکی می تواند برای جلوگیری از یبوست هم بسیار مفید می باشد.
لازم به ذکر است که پس از زایمان باید از انجام برخی فعالیت های سنگین نظیر بلند کردن اجسام سنگین خودداری کنید.
پس از زایمان در چه مواردی با پزشک تماس بگیریم؟
برخی از مراقبت های بعد از زایمان و نوزاد زمان مشخصی دارند که باید به بیمارستان یا کلینیک مراجعه کرد. اولین مراقبت پس از زایمان سه تا پنج روز بعد از زایمان است و مراقبت دوم ، ده تا پانزده روز بعد از زایمان است. مراقبت سوم نیز 30 تا 42 روز بعد از زایمان است که باید اطلاعات کافی در آن خصوص داشته باشید. اما گاهی اوقات اتفاق های غیرمنتظره رخ می دهد که باید با پزشک تماس گرفت مانند:
- تب
- عدم کاهش خونریزی پس از هفته اول زایمان
- درد شدید در ناحیه واژن و پرینه
- احساس تنگی نفس
- درد در قفسه سینه به همراه سرفه خونی
- ترشحات نامطبوع واژن
- درد مداوم پا
- سوزش هنگام ادرار
- سردرد و استفراغ شدید
- سرگیجه ، ضعف ، تپش قلب و شدت ضربان قلب
- احساس بی قراری و سردرگمی
- افسردگی شدید
0 Comments